Zijn jongeren in Eindhoven veel meer bezig met het klimaat dan anderen?

‘’Jongvolwassenen in Eindhoven liggen vaker wakker om het klimaat dan hun leeftijdsgenoten,’’ dat kopte het Brabants Dagblad eind januari van dit jaar. Op basis van een enquête onder jongeren bleek dat de jongvolwassen in Eindhoven zich bijna 10% meer zorgen maken dan het gemiddelde van leeftijdsgenoten in de rest van Nederland. Het Brabants Dagblad presenteerde dit feit, dat jongeren in Eindhoven zich volgens de onderzoeksresultaten van de Gezondheidsmonitor 42,7% zorgen maken over het klimaat, echter zonder daar de nodige context bij te geven. 

Als eerste: de enquête. De Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2024, zoals de enquête heet, vroeg jongeren tussen de 16 en 25 jaar in 2024 naar hoe zij denken over onderwerpen als gezondheid, welzijn en leefstijl. Deze jongeren werden gevraagd om de digitale vragenlijst in te vullen en ruim 135.000 jongeren over heel Nederland deden mee. In de enquête werd onder anderen gevraagd naar zorgen over werkgelegenheid, discriminatie, maar dus ook: klimaat.

In de enquete werd er één vraag gewijd aan zorgen over het klimaat: ‘’Hoeveel zorgen maak je je over het klimaat?’’ Jongeren konden daarop antwoorden met een ‘1’ (weinig zorgen) tot en met een ‘5’ (veel zorgen). Jongeren die aangaven zich een ‘4’ of een ‘5’ zorgen te maken over het klimaat zijn in de onderzoeksresultaten geschaard onder het kopje ‘veel zorgen over het klimaat’. Dat laat GGD Brabant-Zuidoost, die betrokken waren bij het onderzoek, weten. Zij vertellen ook dat ze niet meer duiding kunnen geven over waar de zorgen over het klimaat vandaan komen en hoe ernstig die zorgen zijn; daar was het onderzoek niet voor bedoeld.

In Eindhoven hebben in totaal 1811 jongeren (dat is 5% van het Philips Stadion) de vragenlijst ingevuld. Dit zouden de jongeren gespreid gedaan hebben, tussen 9 april en 11 juli 2024. Het aantal zou een representatief beeld moeten geven van de werkelijkheid. Vooral omdat er voor alle gemeentes een minimum responsaantal voor de vragenlijst is vastgesteld om cijfers te mogen gebruiken voor het onderzoek. Tevens is de data gewogen naar GGD regio/gemeente, leeftijd en gender. Toch is er iets aan te merken over deze groep respondenten. Deze jongeren werden namelijk ‘verleidt’ om de vragenlijst in te vullen met een winactie voor een cadeaukaart. Dat roept de vraag op: hebben de jongeren de vragenlijst naar waarheid ingevuld of hebben ze de vragen snel ingevuld om snel kans te maken op een cadeaukaart?

Wat we wél weten is dat een onderzoek als deze moet werken met een aselecte groep. Dit voor een representatief onderzoeksresultaat. De GGD heeft via social media, maar ook via brieven op de deurmat, geprobeerd verschillende jongeren te porren om de vragenlijst van de Gezondheidsmonitor in te vullen. Het is de vraag welke jongeren de tijd nemen voor deze vragenlijst. Het zou kunnen dat alleen bepaalde groepen jongeren zich geroepen voelden om de vragenlijst in te vullen. Dat zou een onrepresentatief beeld van de werkelijkheid geven.

Dan de kop: ‘’Jongvolwassenen in Eindhoven liggen vaker wakker om het klimaat dan hun leeftijdsgenoten.’’ De kop doet geen recht toe aan het onderzoek wat behandeld wordt in het artikel. Jonge Eindhovenaren maken zich voor 42,7% veel zorgen over het klimaat, maar hun hebben grotere zorgen: maatschappelijke thema’s (89,3%), stijgende prijzen (63,4%) en de woningmarkt (66,1%). Daarnaast hebben sommige steden, zoals Amsterdam (53,4%), Delft (55.9%) en Utrecht (54,2%), een hoger percentage dan Eindhoven als het gaat over veel zorgen over het klimaat, dat blijkt uit de Gezondheidsmonitor. De kop suggereert dat jongeren in Eindhoven vaker wakker liggen om het klimaat dan hun leeftijdsgenoten. En hoewel dit niet per se onjuist is, als je het landelijk gemiddelde van 33,7% neemt en het onderzoek voor betrouwbaar aanziet, is dit wél een onvolledige kop. Er wordt namelijk niet genoemd dat andere steden hoger scoorden en dat jongeren in Eindhoven grotere zorgen hebben over andere thema’s.

Conclusie

Wat het BD bericht over jongeren in Eindhoven (dat het klimaat deze groep meer dan gemiddeld zorgen baart) is niet onjuist. Wel zijn er kanttekeningen te maken.

1. Het artikel is onduidelijk tegenover wie de jonge Eindhovenaren zich meer zorgen maken over het klimaat. Uit het onderzoek waar dit artikel op gebaseerd is, blijkt namelijk dat jongeren uit andere steden zich soms meer zorgen maken over het klimaat dan jongeren uit Eindhoven.
2. Tevens hebben jongeren in de lichtstad vaker zorgen over andere onderwerpen dan het klimaat , zoals de woningmarkt. Dit feit wordt niet benoemd.
3. Het artikel benoemt de juiste cijfers, maar de genoemde cijfers komen voort uit een onderzoek waar je vraagtekens bij kúnt zetten.
   

Neem contact met me op als u extra informatie heeft of verbeterpunten ziet.